• 925
  • 19 min

Wi臋kszo艣膰 U偶ytkownik贸w na propozycj臋 instalacji rz膮dowej aplikacji zaareguje prawdopodobnie tak samo, zduszaj膮c ten pomys艂 w zarodku. Zastanawiam si臋 ostatnio, z czego to wynika? Z nieufno艣ci przed inwigilacj膮? A zastan贸w si臋, jakie ostatnio aplikacje instalowa艂e艣 na swoim smarfonie, lub z jakich po prostu na codzie艅 korzystasz? Facebooki, WhatsAppy, mn贸stwo innych aplikacji do ogl膮dania kotk贸w w Internetach lub robienia zakup贸w w Chinach. I tym aplikacjom ufasz bardziej?

Nie chc臋 nikogo namawia膰 do instalacji aplikacji, o kt贸rej jest mowa w tym odcinku. Po prostu zastanawia mnie ten paradoks. Potrafily instalowa膰 艣ci膮gni臋te, pirackie aplikacje a nie ufamy tym, co wyda艂 nasz polski zesp贸艂 programist贸w. Dziwne…

Aplikacja mObywatel

W tym odcinku przyrzymy si臋 bardziej aplikacji, kt贸ra w jakim艣 stopniu mo偶e zast膮pi膰 nam plastikowe dokumenty, kt贸re na codzie艅 nosimy w torebce, plecaku czy kieszeniu kurtki. Aplikacja mObywatel, wydana pod sztandarem Kancelarii Prezesa Rady Ministr贸w jest darmow膮 alternatyw膮 dla przechowywania swoich dokument贸w w bezpiecznej formie w swoim telefonie. Jest to zwego rodzaju cyfrowy porfel, w kt贸rym mo偶esz:

  • bezpiecznie przechowywa膰 i okazywa膰 informacje z dowodu osobistego oraz prawa jazdy
  • realizowa膰 eRecepty bez podawania numeru PESEL
  • bezpiecznie przechowywa膰 i okazywa膰 certyfikat COVID-owy
  • zweryfikowa膰 dane swojego pojazdu, w tym ubezpieczenie OC
  • sprawdza膰 swoje punkty karne
  • korzysta膰 z mLegitymacji szkolnej lub studenckiej

Gdzie z tego skorzysta膰? Wsz臋dzie tam, gdzie proszony jeste艣 o okazanie dowodu a nie do ko艅ca chcesz tego robi膰. S膮 to urz臋dy pocztowe, kiedy odbierasz polecony, si艂ownie, podczas zak艂adania karty lojalno艣ciowej, w sklepie, w hotelu, podczas kontroli policyjnej i innych. Nie skorzystasz z aplikacji w plac贸wach typu banku, na lotnisku, u notariusza, w ZUS, Urz臋dzie Skarbowym oraz… rejestruj膮c kart臋 SIM.

Bezpiecze艅stwo

Od razu tutaj mo偶e zapali膰 si臋 czerwona lampka i s艂usznie. Bezpiecze艅stwo to bardzo wa偶na kwestia i dobrze, 偶e o ni膮 dbasz. Swoj膮 drog膮, zastan贸w si臋 przez chwil臋, z jakich hase艂 korzytsasz i czy nie s膮 one mo偶e zbyt proste.

Po pierwsze, korzystanie z aplikacji jest dobrowolne. Nikt nie mo偶e nam贸wi膰 Ci臋 do instalacji tej aplikacji, nie ma w Polsce prawa, kt贸re nakazywa艂oby Ci instalacj臋 aplikacji mObywatel. Je艣li dosta艂e艣 SMS lub wiadomo艣膰 e-mail o tre艣ci Zainstaluj mObywatel bo co艣 tam, tutaj masz jaki艣 dziwny link, jest to na 99% pr贸ba zrobienia Ci臋 w balona. Jedynym oficjalnym i bezpiecznym 藕r贸d艂em instalacji aplikacji jest sklep App Store w przypadku system贸w iOS oraz Sklep Play w przypadku Android.

Po drugie, 偶yciowa sytuacja. B臋d膮c na wakacjach nad morzem gubisz porfel, co robisz? Zastrzegasz dokumenty i karty p艂atniczne, wkurzasz si臋, bo b臋dziesz musia艂 to wszystko znowu wygenerowa膰. Telefon oczywi艣cie te偶 mo偶na zgubi膰, ale skorzystanie z dowodu osobistego w aplikacji mObywatel jest praktycznie niemo偶liwe, je艣li nie znasz has艂a do telefonu i aplikacji.

Kwwesti臋 samego bezpiecze艅stwa aplikacji mo偶na podzieli膰 na dwie cz臋艣ci.

Aktywacja i autoryzacja

Po 艣ci膮gni臋ciu aplikacji, w pierwszej kolejno艣ci nale偶y j膮 aktywowa膰. Ustawia si臋 przy tym bardzo-trudne-has艂o!, bo tylko z trudnych hase艂 powinno korzysta膰 si臋 w sieci. Podczas aktywacji generowane jest unikatowe ID, kt贸re skojaorzne jest z Twoim urz膮dzeniem. Do czego s艂u偶y to ID, o tym w drugim kroku. Od momentu aktywacji aplikacji, ka偶dorazowe wej艣cie do niej nale偶y potwierdzi膰 has艂em pinem lub odciskiem palca, o ile takie ustawili艣my.

Innymi s艂owy, aby wej艣膰 do aplikacji i skorzysta膰 z jej dobrodziejstw, nale偶y zna膰 has艂o lub pin.

Pobieranie i przechowywanie dokument贸w

Wygenerowany w poprzednik kroku ID telefonu pos艂u偶y teraz do pobierania dokument贸w. Pobieraj膮c wybrany dokuemnt nale偶y zalogowa膰 si臋 Profilem Zaufanym. W trakcie pobierania generowany jest (m.in. na podstawie ID) certyfikat, potwierdzaj膮cy prawdziwo艣膰 pobranych danych, wydawany na okres jednego roku. Innymi s艂owy, pobieramy dane do telefonu, kt贸re wa偶ne s膮 przez okres 365 dni. To znacznie podwy偶sza bezpiecze艅stwo.

Dane w telefonie przechowywane s膮 w spos贸b szyfrowany a do komunikacji z serwerem u偶ywane s膮 takie same algorytmy szyfruj膮ce, co w komunikacji z Twoim bankiem. Nie ma wi臋c opcji, aby kto艣 nieuprawniony wyci膮gn膮艂 dane z telefonu, o ile masz ustawione trudne-has艂o lub pin inny ni偶 0000.

Czy ta aplikacja mObywatel jest dla mnie?

Na to pytanie musisz znowu odpowiedzie膰 sobie sam. Je艣li czujesz, 偶e to rozwi膮zanie jest dla Ciebie – skorzystaj z niego. Pami臋taj, 偶e nikt nie mo偶e zmusi膰 Ci臋 do instalacji mObywatel. Jest to darmowa aplikacja i a jej instalacja jest dobrowolna i ma s艂u偶y膰 tylko Tobie. Ja od momentu instalacji przesta艂em na codzie艅 nosi膰 przy sobie porfel z dokumentami. P艂ac臋 telefonem, korzystaj膮c z Apple Pay, okazuj臋 dokumenty przez mObywatel, kiedy prosi mnie o to policja lub na poczie, odbieraj膮c paczk臋 z Chin.

Pami臋taj jednak o nadrz臋dnej zasadzie, kt贸ra powinna obowi膮zywa膰 w Twoim cyfrowym 偶yciu zawsze. To czy jeste艣 bezpieczny w sieci decydujesz Ty sam. U偶ywaj menad偶er贸w hase艂, kt贸ry pozwoli Ci wygenerowa膰 trudne has艂o, kt贸rego nie b臋dziesz musia艂 nawet pami臋ta膰. Korzystaj z dwuetapowej weryfikacji wsz臋dzie tam, gdzie si臋 tylko da. Nie pokazuj na prawo i lewo swoich danych wra偶liwych oraz b膮d藕 czujny. Niestety licho nie 艣pi, a tym bardziej przest臋pcy, kt贸rzy z ka偶dym dniem wymy艣laj膮 coraz to lepsze metody na pozyskanie naszych danych.